Deeltijdpensioen en Duurzame inzetbaarheid

Aanleiding 
Door de stijgende AOW-leeftijd hebben steeds meer werknemers behoefte aan eerder stoppen met werken. Daarom is de Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden (MDIEU) geïntroduceerd, waardoor het sinds 2021 mogelijk werd om drie jaar eerder te stoppen met werken zonder fiscale (pseudo-eind)heffing. In 2025 eindigt de Regeling Vervroegde Uitkering (RVU).

De onderhandelingen over een verlenging (tussen de werkgeversverenigingen en vakbonden) zijn vorig jaar geklapt, waarna de minister heeft aangekondigd de regie te nemen over de gesprekken. Werkgevers staan voor de uitdaging van een krappe arbeidsmarkt, terwijl werknemers met een zwaar beroep een permanente en uitgebreide regeling wensen, omdat die niet tot hun pensioenleeftijd hetzelfde werk kunnen doen en vrezen dat ze niet met vervroegd pensioen kunnen gaan, terwijl hun oudere collega’s dat wel konden. Gelukkig is er een oplossing voorhanden en kan Montae & Partners hier goed bij ondersteunen.

Nederland vergrijst
De AOW-leeftijd is vooral verhoogd vanwege de stijgende levensverwachting. Bij de invoering van de AOW in 1959 was de levensverwachting nog 73 jaar, maar inmiddels is die gegroeid naar 86 jaar. Daarnaast speelt de leeftijdsopbouw van de bevolking een rol. Het aandeel van oudere leeftijdsgroepen neemt toe, waardoor de gemiddelde leeftijd van de bevolking stijgt.

In 2023 bedroeg de grijze druk[1] 34%. Dit betekent dat er op elke 65-plusser drie mensen in de werkzame leeftijd waren. Volgens de bevolkingsprognose zal dit percentage de komende jaren toenemen, tot bijna 50%. De verhoging van de AOW-leeftijd is dus een gevolg van zowel de stijgende levensverwachting als de veranderende demografie van de bevolking.

Oplossingsrichting: Deeltijdpensioen
Deeltijdpensionering biedt werknemers de mogelijkheid om in stappen minder te gaan werken en hun inkomen aan te vullen met hun eigen pensioen. Hierdoor worden de kosten niet volledig afgewenteld op de maatschappij, wat anders het geval zou zijn voor degenen die al het dubbele bijdragen aan de AOW en de zorg – de huidige werkenden. Helaas zijn de mogelijkheden voor deeltijdpensioen vaak nog beperkt en onbekend. Met de Wet Toekomst Pensioenen (Wtp) is het echter al tien jaar voor de AOW-datum mogelijk om deeltijdpensioen op te nemen. Vanuit maatschappelijk oogpunt is het wenselijk om het aantal mensen dat met vroegpensioen gaat te minimaliseren. Dit is niet alleen gunstig voor het tegengaan van tekorten op de arbeidsmarkt, maar ook voor de werknemers zelf. Mensen die geleidelijk met pensioen gaan en actief blijven, leven langer. Ook beperkt vroegpensioen de herverdeling van actieven naar gepensioneerden.

Huidige ontwikkelingen 
In veel cao’s worden nog generatiepactregelingen afgesproken. Bij een generatiepactregeling wordt aangenomen dat iemand hetzelfde werk blijft doen, maar dan in minder uren. Er kan echter ook gekeken worden naar mobiliteit op de arbeidsmarkt, zodat werknemers passend werk kunnen blijven verrichten tot aan de pensioenleeftijd.

Voorbeeld: generatiepact in het onderwijs
Het is algemeen bekend dat er tekorten aan docenten zijn in het onderwijs. Minder bekend is dat de belangrijkste reden voor startende docenten om het onderwijs toch te verlaten, te weinig begeleiding krijgen is. Die begeleiding zouden oudere docenten kunnen geven, ware het niet dat er een generatiepactregeling is in het onderwijs: docenten die ouder zijn dan 57 jaar krijgen een dag per week éxtra verlof. Dit in plaats van meer tijd om minder ervaren docenten te begeleiden, waardoor die in het onderwijs blijven en de werkdruk voor iederéén omlaag kan. Minder verlof voor één groep betekent ook dat er meer verlof voor iedereen beschikbaar is of de salarissen verder omhoog kunnen, waardoor er nóg meer docenten in het onderwijs komen.

Duurzame inzetbaarheid
Duurzame inzetbaarheid is echter veel belangrijker dan vroegpensioen. Het stelt mensen in staat om gezond en prettig de pensioenleeftijd te bereiken, ongeacht of ze in dezelfde baan blijven, overstappen naar een andere functie binnen hetzelfde bedrijf, of zelfs een totaal andere sector kiezen. Dit hangt af van de voorkeuren van zowel de werknemer als de werkgever.

Wet toekomst pensioenen
Hoewel de Wtp mogelijkheden biedt voor deeltijdpensioen –tot tien jaar voor de AOW-datum i.p.v. de huidige vijf jaar – is deeltijdpensioen nog niet overal beschikbaar of bekend. Met het oog op de Wtp, is het van groot belang dat alle (verzekerde) pensioenregelingen en pensioenfondsen een passende deeltijdpensioenregeling aanbieden. Waar vroegpensionering mogelijk is, moet ook worden ingezet op duurzame inzetbaarheid.

Bij een generatiepactregeling wordt doorgaans aangenomen dat iemand hetzelfde werk blijft doen, maar dan in minder uren. Er kan echter ook gekeken worden naar mobiliteit op de arbeidsmarkt, zodat werknemers passend werk kunnen blijven verrichten tot aan de pensioenleeftijd.

Voordelen werknemers
Voor werknemers brengt dit niet alleen de voordelen met zich mee van langer aan het werk blijven, maar ook een prettigere werkomgeving. Bovendien stelt deeltijdpensioen deelnemers in staat om een passender pad naar hun pensioen te kiezen.

Voordelen werkgevers
Door een oudere medewerker niet te verplichten om óf aan het werk te blijven óf eerder te stoppen met werken, maar de mogelijkheid te bieden om in stappen minder te gaan werken, blijft deze medewerker productiever. Bovendien zorgt mobiliteit op de arbeidsmarkt ervoor dat werknemers waarvoor de omstandigheden niet langer optimaal zijn, passend werk kunnen vinden om zo productiever te zijn. Daardoor verbetert ook de productiviteit van het bedrijf en vooral het welzijn van de werknemers.

Hoe zien wij dit vanuit Montae & Partners?
Wij merken een toenemende belangstelling voor duurzame inzetbaarheid. In dit kader kan deeltijdpensioen een waardevolle aanvulling zijn. Hoewel de vrijstelling voor de RVU-heffing mogelijk (tijdelijk) wordt verlengd, was de RVU-regeling altijd al bedoeld als een tijdelijke maatregel om werknemers die zich niet hadden kunnen voorbereiden op de gestegen AOW-leeftijd, vervroegd te laten stoppen.

Het is essentieel dat werknemers zich voorbereiden op de verhoogde pensioenleeftijd. Echter, door de blijvende focus op vroegpensioen worden werknemers nog niet voldoende gestimuleerd om na te denken over hoe zij gezond en prettig de pensioenleeftijd kunnen bereiken – binnen hun huidige werk of bij een andere werkgever, passend bij de vaardigheden en wensen van de werknemer op dat moment.

Wij zien een krachtige combinatie in duurzame inzetbaarheid en de mogelijkheden voor deeltijdpensioen. Dit biedt niet alleen voordelen voor werknemers die langer actief blijven, maar ook voor een prettigere werkomgeving. Bovendien stelt deeltijdpensioen deelnemers in staat om een passender route naar hun pensioen te kiezen.

Ondersteuning Montae & Partners
Wilt u meer weten over de (duurzame) inzetbaarheid van uw medewerkerkers en regelingen voor deeltijdpensioen? Neem dan contact op met uw vaste contactpersoon van Montae & Partners of één van onze specialisten:

Dennis van de Worp | dennis.van.de.worp@montaepartners.nl | mobiel +31 (0)6-22 79 72 3 of
Dennis Berens | dennis.berens@montaepartners.nl | mobiel +31 (0)6 41 93 16 63

Bronnen:
Langer leven door gedeeltelijk te blijven werken  
WTP 10 jaar voor de aow datum met deeltijdpensioen.

[1] het aantal 65-plussers ten opzichte van het aantal mensen in de werkzame leeftijd, 20 tot 65 jaar