Netspar-onderzoek: houd bij inrichting van en communicatie over solidariteitsreserve rekening met sociale preferenties van deelnemers

In een Netspar Design Paper gaan onderzoekers Eduard Ponds (APG, Tilburg University en Netspar) en Evert Webers (APG) in op het draagvlak voor de solidariteitsreserve onder deelnemers van pensioenfondsen en hoe dit draagvlak is samengesteld. Het paper is enerzijds gebaseerd op inzichten uit de academische literatuur naar sociale preferenties en anderzijds op onderzoek onder een representatieve steekproef van ruim 2.100 deelnemers van de 38 grootste bedrijfstakpensioenfondsen op basis van een vragenlijst.

In lijn met de inzichten uit de academische literatuur blijkt uit het onderzoek dat de populatie is onder te verdelen in drie subgroepen. Ten eerste de altruïstisch ingestelde individuen die bereid zijn om anderen te helpen zonder daar iets voor terug te verwachten. Bijna de helft (48%) van de respondenten valt binnen deze groep. Binnen deze groep bestaat de grootste steun voor de solidariteitsreserve. Ten tweede de deelnemers die wel solidair willen zijn met anderen, maar dan wel op basis van wederkerigheid. Dit betreft ruim een derde (35%) van de respondenten. Ten derde de relatief kleine groep deelnemers (14%) die eerder gericht is op eigenbelang en minder waarde toekent aan solidariteit en de solidariteitsreserve. Uit het onderzoek blijkt tevens dat onder actieve deelnemers draagvlak bestaat voor vul en uitdeelregels die de eigen doelgroep ten goede komt en onder gepensioneerden ook draagvlak is voor vul- en uitdeelregels die voordelig uitvallen voor hun eigen groep.

De onderzoekers geven pensioenfondsen op basis van het onderzoek een aantal overwegingen mee. Eén van die overwegingen is om bij de inrichting van de solidariteitsreserve, en de communicatie hierover, rekening te houden met de verschillende opvattingen die (kunnen) heersen binnen de fondspopulatie over solidariteit. In dat kader kan het waardevol zijn om als pensioenfonds inzicht te krijgen in de relatieve verdeling van de sociale preferenties binnen de fondspopulatie.  

Bron: Netspar, februari 2024.