Kamerbrief naar aanleiding van uitspraken Europees Hof over Nederlandse voorwaarden voor internationale individuele waardeoverdrachten

Op 16 november 2023 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) twee voor Nederland nadelige arresten gewezen inzake internationale individuele waardeoverdrachten van pensioen. Het HvJ EU was van mening dat twee door Nederland gestelde voorwaarden bij deze waardeoverdrachten een belemmering kunnen zijn voor het vrij verkeer van werknemers. De demissionair staatssecretaris van Financiën heeft de Tweede Kamer op 22 december 2023 geïnformeerd over de inhoud, impact en opvolging van deze arresten.

Het eerste arrest ziet op de voorwaarde dat de afkoopmogelijkheden in het land waarnaar het pensioen wordt overgedragen niet ruimer mogen zijn dan in Nederland. Het tweede arrest betreft de aansprakelijkheid die de buitenlandse pensioenuitvoerder moet aanvaarden dan wel de zekerheid die de werknemer moet stellen voor een eventuele Nederlandse belastingschuld die ontstaat bij afkoop in het buitenland van het overgedragen pensioen. Het HvJ EU acht beide voorwaarden in strijd met artikel 45 VWEU (vrije verkeer van werknemers binnen EU/EER/Zwitserland). Tegen de uitspraken kan door Nederland geen beroep worden ingesteld.

De staatssecretaris duidt de volgende praktische gevolgen van de arresten:

  • Bij internationale waardeoverdrachten van internationaal mobiele werknemers binnen de EU/EER/Zwitserland mogen de hierboven benoemde voorwaarden niet langer gesteld worden;
  • De overige voorwaarden voor internationale individuele waardeoverdrachten die Nederland stelt blijven wel van kracht;
  • De arresten hebben directe werking vanaf 16 november 2023. Het kabinet zal de benodigde aanpassing van wet- en regelgeving (Pensioenwet en fiscale wet- en regelgeving) in gang zetten;
  • De arresten hebben alleen betrekking op internationaal mobiele werknemers en dus niet op directeur-grootaandeelhouders (DGA’s) of gepensioneerden;
  • De arresten hebben geen impact op bestaande heffingsrechten voor Nederland onder de nationale (fiscale) wetgeving en de belastingverdragen;
  • De Belastingdienst zal monitoren naar welke landen waardeoverdrachten plaatsvinden, om hoeveel waardeoverdrachten dit gaat en om welke kapitalen het gaat. Zo ontstaat een beeld van eventuele ongewenste afkoopconstructies die plaatsvinden.

Bron: Rijksoverheid, 22 december 2023.